توضیحات
لوواستاتین به عنوان مهار کننده آنزیم HMG-CoA ردکتاز (آنزیم کلیدی در فرآیند تولید کلسترول) در کاهش سطح چربی و در نتیجه کاهش ریسک ابتلا به بیماری های قلبی-عروقی از جمله سکته قلبی و مغزی مورد استفاده میباشد.
گروه درمانی: اختلالات چربی خون، قلب و عروق
نام ژنریک:
لوواستاتین
شکل دارویی:
قرص خطدار
دوز دارو:
20 میلیگرم
موارد مصرف:
لوواستاتین:
- کاهش ریسک حملههای قلبی، آنژین (درد قفسه سینه) ناپایدار و کاهش پیشرفت بیماری های قلبی-عروقی و آترواسکلوروزیس ناشی از چربی خون بالا
- کاهش سطح کسترول نهایی و سطح LDL-C در بیمارانی با سطح کلسترول بالا ( نوع IIa و IIB2) که محدودیت رژیم غذایی کم کلسترول و چربی اشباع برای آنها کافی نیست.
- کاهش پیشرفت آترواسکلوروزیس کرونری در بیماران عروق کرونری با استراتژی درمانی کاهش کلسترول نهایی و LDL مورد استفاده نیز میباشد.
- درمان کلسترول بالا خانوادگی هتروزیگوت در دختران (حداقل یکسال قبل از قاعدگی) و پسران نوجوان ( 17-10 سال) به منظور کاهش کلسترول نهایی در کنار رژیم غذایی که بعد از انجام مداخلات اولیه علائم زیر هنوز وجود داشته باشد: LDL-C بالاتر mg/dl189 یا LDL-C بالاتر از 160mg/dl با سابقه خانوادگی بیماری قلبی-عروقی یا وجود یک یا دو یا بیشتر از فاکتورهای خطر بیماریهای قلبی-عروقی در بیمار نوجوان
تجویز داروهای استاتین در بیمارانی با خطر بروز بیماریهای قلبی-عروقی یک روش استاندارد در نظر گرفته میشود. تجویز استاتین در دیابت، آترواسکلوروزیس کلینیکی (مثل: حملات قلبی، سندرم کرونری حاد، آنژین پایدار، بیماری عروق کرونری، سکته مغزی، حملات ایسکمی گذرا، بیماری عروق محیطی)، آنوریسم آئورت شکمی و بیماریهای کلیوی مزمن نیز صورت میگیرد.
مکانیسم عمل:
لواستاتین، لاکتونی است که در محیط بدن هیدرولیز (تجزیه) میشود به β-هیدروکسی اسید که یک مهار کننده قوی HMG-CoA ردوکتاز (3-هیدروکسی-3-متیلگلوتاریل کوآنزیم A) است و مانع از تولید موالونات و در نهایت کلسترول میشود. دوز درمانی لوواستاتین به طور کامل آنزیم HMG-CoAردوکتاز را مهار نمیکنید، در نتیجه میزان مورد نیاز فعالیت زیستی موالونات در دسترس است. دردرمان با لوواستاتین چون مهار در مراحل اولیه مسیر سنتز(تولید) کلسترول اتفاق میافتد، در نتیجه انتظار نمیرود موجب تجمع ترکیبات استرولی سمی در بدن شود. به علاوه HMG-CoA به راحتی به استیل CoA متابولیزه میشود که در خیلی از پروسههای بیوسنتزی بدن مورد نیاز است.
فعالیت اولیه لوواستین در کبد است (جاییکه کاهش غلظت کلسترول کبدی محرکی است برای اقزایش گیرندههای LDL کبدی و برداشت بیشتر LDL پلاسمایی). لوواستاتین همچنین باعث مهار تولید VLDL میشود. به طور کلی لوواستاتین باعث کاهش سطح پلاسمایی LDL و VLDL و کاهش معنادار ریسک ابتلا به بیماریهای قلبی-عروقی و مرگ و میر ناشی از آن میشود.
اثر معنادار لوواستاتین در کاهش LDL دو هفته بعد از درمان شروع میشود، و بیشترین پاسخ درمانی بعد از 4 تا 6 هفته از شروع درمان اتفاق میافتد و این پاسخ در طی طول مصرف لوواستاتین ثابت میماند. مصرف تک دوز روزانه از لوواستاتین در عصر موثرتر از همان دوز در صبح است (شاید به دلیل زمان سنتز اصلی کلسترول که در شب است میباشد). زمانیکه درمان لوواستاتین قطع شود، سطح کلسترول مجددا به میزان قبل از درمان برمیگردد.
مطالعات نشان میدهند که لوواستاتین فارغ از نقش کاهنده چربی نیز در محافظت از عروق نقش دارد، که این عملکرد شامل: بهبود عملکرد اندوتلیالی، افزایش پایداری پلاکهای آترواسکلروز، کاهش استرس اکسیداتیو و التهاب، و مهار پاسخهای لختگی خون میباشد.
استاتینها نیز با اتصال آلوستریک به گیرنده LFA-1 ، به عنوان محرک سیستم ایمنی (با تجمع لوکوسیتها و فعالیت سلولهایT) نیز موثراند.
همچنین گزارش شده لوواستاتین با القای آپوپتوز (مرگ سلولی) و تجزیه DNA در سلولهای سرطانی سینه، و بیان بیشتر p21 در سلول های سرطانی انسانی، اثر مفیدی در از بین بردن سلولهای سرطانی دارد. پیشنهاد شده استاتینها با مهار هیستون داستیلاز میتوانند نقش موثری در درمان سرطان نیز داشته باشند.
نحوه مصرف:
-چربی خون بالا در بزرگسالان:
دوز شروع: 20 میلیگرم خوراکی یکبار در روز به همراه وعده عصر
دوز نگهدارنده: 10 تا 80 میلیگرم خوراکی یکبار در روز در یک یا دو دوز مجزا
در فرمولاسیون پیوسته رهش: 20 تا 60 میلیگرم خوراکی یکبار در روز به همراه وعده عصر
بیمار باید قبل و در زمان شروع دارو درمانی رژیم غذایی کم کلسترول را آغاز کرده و در طی درمان هم ادامه دهد.
-پیشگیری بیماریهای قلبی-عروقی در بزرگسالان:
دوز شروع: 20 میلیگرم خوراکی یکبار در روز به همراه وعده عصر
دوز نگهدارنده: 10 تا 80 میلیگرم خوراکی یکبار در روز در یک یا دو دوز مجزا
در فرمولاسیون پیوسته رهش: 20 تا 60 میلیگرم خوراکی یکبار در روز به همراه وعده عصر
بیمار باید قبل و در زمان شروع دارو درمانی رژیم غذایی کم کلسترول را آغاز کرده و در طی درمان هم ادامه دهد.
کلسترول بالای خانوادگی هتروزیگوت در کودکان 10 سال به بالا:
10 تا 40 میلیگرم خوراکی یکبار در روز
موارد منع مصرف:
استاتینها را نباید در بیماران کبدی، رابدومیولیز و نقص کلیوی تجویز کرد. همچنین در دوران بارداری و شیرده منع مصرف دارد.
تداخلات دارویی احتمالی:
آمیودارون، آمپرناویر، آتازاناویر، بوسپرویر، سرتینیب، کلاریترومایسین، کلوفیبرات، کوبیسیستات، سیکلوسپورین، کلشیسین، کونیواپتان، دانازون، دلاویریدین، داروناویر، دیلتیازم، دوروندارون، اریترومایسین، فنوفیبرات، فنوفیبریک اسید، فلوکونازول،فوسامپرناویر، جمفیبروزیل، ایدلالیسیب، ایندیناویر، ایتراکونازول، کتوکونازول، لترموویر، لفلونوماید، لنالیدوماید، لوکتوکونازول، لومیتاپید، لونافارنیب، میبفرادیل، میفپریستون، میپومرسن، نفازودون، نلفیناویر، نیاسین، پکسیدارتینیب، پوزاکونازول، رانولازین، ریفامپین، ریتوناویر، ساکوییناویر،تلاپرویر، تلیترومایسین ، تریفلونماید، تیپراناویر، ترولیندومایسین، توکاتینیب، وراپامیل و وریکونازول.
مصرف در دوران بارداری و شیردهی:
منع مصرف در دوران بارداری و شیردهی
احتیاط:
در زمان مصرف این دسته از داروه، حتما رژیم غذایی کم کلسترول را رعایت نمایید.
در صورت داشتن اختلالات شناختی، دیابت و بیماریهای کلیوی حتما پزشک خود را مطلع کنید.
عوارض جانبی:
از جمله عوارض جانبی آن میتوان به افزایش سطح خونی کراتین فسفوکیناز و افزایش میزان سرمی ترانس آمینازها اشاره کرد.
