توضیحات
آتورواستاتین به عنوان مهار کننده آنزیم HMG-CoA ردکتاز (آنزیم کلیدی در فرآیند تولید کلسترول) در کاهش سطح چربی و در نتیجه کاهش ریسک ابتلا به بیماری های قلبی-عروقی از جمله سکته قلبی و مغزی مورد استفاده میباشد.
گروه درمانی: اختلالات چربی خون، قلب و عروق
نام ژنریک:
آتورواستاتین
شکل دارویی:
قرص روکشدار
دوز دارو:
10، 20، 40 میلی گرم
موارد مصرف:
آتورواستاتین:
- درمان انواع بیماری های چربی خون مثل: چربی خون بالای اولیه و مختلط در بزرگسالان، تریگلیسیرید بالا، دیس-بتا-لیپوپروتئینمی و کلسترول بالای خانوادگی هموزیگوت و هتروزیگوت مورد استفاده قرار میگیرد.
دیس لیپیدمی (اختلال در سوخت و سوز چربی) باعث افزایش بالای کلسترول پلاسما، تریگلیسیرید و یا هردو و کاهش غلظت HDL میشود. در این شرایط افزایش ریسک ابتلا به آترواسکلوروزیس اتفاق میافتد.
- مهار رخدادهای قلبی-عروقی در کنار تغییرات رژیم غذایی در بیمارانی با فاکتورهای ریسک قلبی و/یا پروفایل لیپیدی غیر طبیعی
- جلوگیری از حملات قلبی و سکته مغزی و آنژین (درد قفسه سینه) در بیماران دیابتی نوع 2 بدون علائم نارسایی قلبی اما حضور چندین فاکتور خطر
- ممکن در مهار حملات قلبی غیر کشنده، سکته مغزی کشنده و غیر کشنده، بستری شدن ناشی از نارسایی احتقانی قلب و آنژین در بیماران شریان کرونری موثر باشد.
تجویز داروهای استاتین در بیمارانی با خطر بروز بیماریهای قلبی-عروقی یک روش استاندارد در نظر گرفته میشود. تجویز استاتین در دیابت، آترواسکلوروزیس کلینیکی (مثل: حملات قلبی، سندرم کرونری حاد، آنژین پایدار، بیماری عروق کرونری، سکته مغزی، حملات ایسکمی گذرا، بیماری عروق محیطی)، آنوریسم آئورت شکمی و بیماریهای کلیوی مزمن نیز صورت میگیرد.
مکانیسم عمل:
آتورواستاتین از دستهی استاتینها است که در مسیر سنتز (تولید) کلسترول با مهار رقابتی آنزیم HMG-CoA ردوکتاز (3-هیدروکسی-3-متیلگلوتاریل کوآنزیم A) مانع از تولید موالونات و در نهایت کلسترول میشود. آتورواستاتین در کبد با کاهش غلظت کلسترول کبدی موجب افزایش گیرندههای LDL و به تبع آن افزایش برداشت کبدی LDL و کاهش سطح پلاسمایی آن میگردد. از طرف دیگر آتورواستاتین باعث کاهش VLDL-C، تریگلیسیرید سرمی، IDL و APO-B شده اما میزان HDL را افزایش میدهد.
مطالعات نشان میدهند که سیمواستاتین فارغ از نقش کاهنده چربی نیز در محافظت از عروق نقش دارد، که این عملکرد شامل: بهبود عملکرد اندوتلیالی، افزایش پایداری پلاکهای آترواسکلروز، کاهش استرس اکسیداتیو و التهاب، و مهار پاسخهای لختگی خون میباشد.
استاتینها نیز با اتصال آلوستریک به گیرنده LFA-1 ، به عنوان محرک سیستم ایمنی (با تجمع لوکوسیتها و فعالیت سلولهایT) نیز موثراند.
نحوه مصرف:
-پیشگیری از بیماریهای قلبی-عروقی در بزرگسالان:
دوز شروع: 10 یا 20 میلیگرم خوراکی یکبار در روز (تا 40 میلیگرم ممکن استفاده شود در بیماانی که احتیاج بیشتری به کاهش میزان لیپوپروتئین (به طور مثال بیش از 45%) دارند).
دوز نگهدارنده: 10 تا 80 میلیگرم خوراکی یکبار در روز
حداکثر دوز: 80 میلیگرم روزانه میباشد.
-کلسترول بالای خانوادگی هموزیگوت در بزرگسالان:
10 تا 80 میلیگرم خوراکی یکبار در روز
-کلسترول بالا خانوادگی هتروزیگوت در بزرگسالان:
دوز شروع: 10 یا 20 میلیگرم خوراکی یکبار در روز (تا 40 میلیگرم ممکن استفاده شود در بیمارانی که احتیاج بیشتری به کاهش میزان لیپوپروتئین (به طور مثال بیش از 45%) دارند).
دوز نگهدارنده: 10 تا 80 میلیگرم خوراکی یکبار در روز
حداکثر دوز: 80 میلیگرم در روز
-چربی خون بالا در بزرگسالان:
دوز شروع: 10 یا 20 میلیگرم خوراکی یکبار در روز (تا 40 میلیگرم ممکن استفاده شود در بیمارانی که احتیاج بیشتری به کاهش میزان لیپوپروتئین (به طور مثال بیش از 45%) دارند).
دوز نگهدارنده: 10 تا 80 میلیگرم خوراکی یکبار در روز
حداکثر دوز: 80 میلیگرم در روز
-هایپرلیپوپروتئینمی نوع IIa (LDL بالا) در بزرگسالان:
دوز شروع: 10 یا 20 میلیگرم خوراکی یکبار در روز (تا 40 میلیگرم ممکن استفاده شود در بیمارانی که احتیاج بیشتری به کاهش میزان لیپوپروتئین (به طور مثال بیش از 45%) دارند).
دوز نگهدارنده: 10 تا 80 میلیگرم خوراکی یکبار در روز
حداکثر دوز: 80 میلیگرم در روز
-هایپرلیپوپروتئینمی نوع IIb (LDL+VLDL بالا) در بزرگسالان:
دوز شروع: 10 یا 20 میلیگرم خوراکی یکبار در روز (تا 40 میلیگرم ممکن استفاده شود در بیمارانی که احتیاج بیشتری به کاهش میزان لیپوپروتئین (به طور مثال بیش از 45%) دارند).
دوز نگهدارنده: 10 تا 80 میلیگرم خوراکی یکبار در روز
حداکثر دوز: 80 میلیگرم در روز
-هایپرلیپوپروتئینمی نوع III (β-VLDL+IDL بالا) در بزرگسالان:
دوز شروع: 10 یا 20 میلیگرم خوراکی یکبار در روز (تا 40 میلیگرم ممکن استفاده شود در بیمارانی که احتیاج بیشتری به کاهش میزان لیپوپروتئین (به طور مثال بیش از 45%) دارند).
دوز نگهدارنده: 10 تا 80 میلیگرم خوراکی یکبار در روز
حداکثر دوز: 80 میلیگرم در روز
-هایپرلیپوپروتئینمی نوع IV (VLDL بالا) در بزرگسالان:
دوز شروع: 10 یا 20 میلیگرم خوراکی یکبار در روز (تا 40 میلیگرم ممکن استفاده شود در بیمارانی که احتیاج بیشتری به کاهش میزان لیپوپروتئین (به طور مثال بیش از 45%) دارند).
دوز نگهدارنده: 10 تا 80 میلیگرم خوراکی یکبار در روز
حداکثر دوز: 80 میلیگرم در روز
-هایپرتریگلیسریدمیا (تریگلیسیرید بالا) در بزرگسالان:
دوز شروع: 10 یا 20 میلیگرم خوراکی یکبار در روز (تا 40 میلیگرم ممکن استفاده شود در بیمارانی که احتیاج بیشتری به کاهش میزان لیپوپروتئین (به طور مثال بیش از 45%) دارند).
دوز نگهدارنده: 10 تا 80 میلیگرم خوراکی یکبار در روز
حداکثر دوز: 80 میلیگرم در روز
-کلسترول بالا خانوادگی هتروزیگوت در کودکان (10 سال به بالا):
دوز شروع: 10 میلیگرم خوراکی یکبار در روز
دوز نگهدارنده: 10 تا 20میلیگرم خوراکی یکبار در روز
حداکثر دوز: 20 میلیگرم در روز
-کلسترول بالا خانوادگی هموزیگوت در کودکان (10 سال به بالا):
10 تا 80 میلیگرم خوراکی یکبار در روز
موارد منع مصرف:
آتورواستاتین در بیماران کبدی و رابدومیولیز منع مصرف دارد. همچنین در دوران بارداری و شیرده منع مصرف دارد.
تداخلات دارویی احتمالی:
آمپرناویر، آتازاناویر، بوسپرویر، کلاریترومایسین، کلوفیبرات، سیکلوسپورین، کلشیسین، کونیواپتان، دانازون، داروناویر، اریترومایسین، فنوفیبرات، فنوفیبریک اسید، فلوکونازول،فوزامپریناویر، جمفیبروزیل، ایندیناویر، ایتراکونازول، لترموویر، لفلونوماید، لنالیدوماید، کتوکونازول، لوکتوکونازول ، لومیتاپید، لونافارنیب، میبفرادیل، میپومرسن، پکسیدارتینیپ، پوزاکونازول، نفازودون، نلفیناویر، نیاسین، رانولازین، ریفامپین، ریتوناویر، ساکوییناویر، سیمپرویر، تلاپرویر، تلیترومایسین ، تریفلونماید، تیپراناویر، ترولیندومایسین و وریکونازول.
مصرف در دوران بارداری و شیردهی:
منع مصرف در دوران بارداری و شیردهی
احتیاط:
در صورت داشتن اختلالات شناختی، دیابت و بیماریهای کلیوی حتما پزشک خود را مطلع کنید.
عوارض جانبی:
خونریزی مغزی، درد مفاصل، اسهال، نازوفارنژیت، عفونی دستگاه ادراری، بیخوابی، پا عضلانی، اسپاسم عضلانی و حالت تهوع
